Wie serieus wil werken aan sport- en beweegstimulering bij kwetsbare kinderen, is er niet met een paar leuke activiteiten op school, in de kinderopvang of bij een sportclub. Gezondheidsbevordering vergt gedragsverandering, en bij kinderen kun je dan niet zonder de inbreng van ouders. Wie echt effect wil bereiken, zal bovendien zo goed mogelijk moeten volgen wat er in de projecten gebeurt. Daarom vroeg Sportimpuls aan projectleiders om serieus werk te maken van ouderbetrokkenheid. En van het monitoren en evalueren van de activiteiten. Wat zijn de opbrengsten van al je inspanningen?

Praktijkmensen zijn vooral doeners. Om ze te helpen met het systematisch betrekken van ouders en het monitoren en evalueren van de activiteiten, ging Kenniscentrum Sport & Bewegen met projectleiders aan het werk om hulpmiddelen te ontwikkelen. Ook interventie-eigenaren werkten mee. Het principe: niet vanaf de tekentafel bedenken wat het moet worden, maar uitgaan van de vragen en uitdagingen waar mensen in de praktijk tegenaan lopen. Dat gebeurde in een reeks werkconferenties. Waar zit je mee? Wat is er lastig? En: waar heb je behoefte aan en wat is handig als hulpmiddel? Dit ‘voor- en door’-ontwikkelproces heeft geleid tot twee concrete hulpmiddelen voor de praktijk: ‘Ouders Erbij’ en MEIVO; Makkelijk je sport- en beweegproject monitoren.

Ouders Erbij! helpt professionals om ouderbetrokkenheid bij beweeg- en sportstimulering te vergroten. Wat zijn wensen en behoeften van ouders? Hoe kun je ze betrekken bij sport- en beweegprojecten? En op welke manier communiceer je slim met ouders? Het instrument is opgebouwd volgens drie projectfases: voorafgaand aan het project, tijdens het uitvoering en als derde de borging. Elke fase stelt weer andere eisen aan ouderbetrokkenheid. Ouders erbij! bevat voor elke fase een paar werkbladen in pdf, met uitleg en tips uit de praktijk, plus een invulvel.

In de eerste fase gaat het erom ouders te vinden en hen te vragen hoe zij betrokken willen zijn. Door samen de doelen vast te stellen – dus nog voordat het project feitelijk start – ontstaat meteen commitment bij ouders. In de tweede fase gaat het beweegprogramma concreet van start. Het is de uitdaging om de ouders betrokken te houden én ze voor te bereiden op de tijd na afloop. Zo kom je in de derde fase terecht. Daarin wil je beweeggedrag structureel borgen. Dat kan door concrete acties met ouders af te stemmen. Heel concreet bijvoorbeeld door een ouder te vragen om samen met jou een training te geven. Of door ouders te triggeren ook thuis met hun kinderen te blijven bewegen.

Het ophalen van gegevens voor monitoring en evaluatie (M&E) is vaak een uitdaging voor lokale sport- en beweegaanbieders. Hetzelfde geldt voor het zichtbaar maken van de resultaten. Om dit goed voor elkaar te krijgen, is het MEIVO-instrument voor monitoring ontwikkeld. Het volgen van projectactiviteiten verbetert niet alleen de kwaliteit van je werk. Het is ook nodig om de gemeente te voorzien van informatie over de resultaten. Wat leveren investeringen in sport en bewegen op? Gaan burgers – jong en oud – meer bewegen? En doet dat ook wat met hun welzijn en gezondheid?

In het gezamenlijke ontwikkeltraject werd al snel duidelijk dat projectleiders behoefte hadden aan een online instrument, waarmee je ook makkelijk uitdraaien kunt maken voor rapportages. Het MEIVO-instrument voor monitoring behandelt verschillende thema’s, van werven en behouden van deelnemers tot borging van je activiteiten. En ook duurzaam blijven bewegen. Het werkt op een smartphone, tablet of computer. Projectleiders kunnen bijvoorbeeld doelstellingen invoeren en bijhouden of die worden behaald. Trainers geven aan hoeveel mensen er aan een activiteit deelnamen en of zij tevreden waren. Deelnemers krijgen via een appje vragen over bijvoorbeeld hun zelfvertrouwen en hun beweegplannen. De projectleider kan al deze gegevens zien op een dashboard. En een druk op de knop volstaat voor een mooie uitdraai.