Column

Vanuit de toekomst terug naar nu

Leestijd: 2,5 minuten

Een goede stedenbouwer is niet alleen expert op het gebied van files of bakstenen. Die kijkt altijd naar het geheel. Wat mij verbaasde toen ik 8 jaar geleden de politiek in ging, is hoe men in de jeugdhulp problemen wel opsplitst in specialismen. Overal zijn experts voor. 

Michiel van Willigen is wethouder Jeugd, onderwijs en sport in de gemeente Zwolle. Deze wisselcolumn biedt telkens een net iets andere kijk op onderzoek en de praktijk in de jeugdsector.

Rijke schooldag

Het onderwijs is een plek waar jeugd veel tijd doorbrengt. Dus hebben we flink in het onderwijs geïnvesteerd. Alle scholen kregen ondersteuningsteams: geen zware jeugdzorg, maar wijkteamwerkers die met de orthopedagoog in school kijken wat nodig is bínnen school en rondom het kind. We introduceerden de leerlijn THINK op school, die jongeren leert om met elkaar te praten over gevoelens en ervaringen, waardoor problemen ‘gewoner’ worden. 
In 3 wijken experimenteren we met de ‘rijke schooldag’, waarbij kinderen na schooltijd beziggaan met sport en cultuur. Ook helpt vanuit het onderwijs een brugfunctionaris met vraagstukken thuis – wat dus net zo goed een probleem van ouders kan zijn. 
Voor jongeren in de criminaliteit zoeken we naar mogelijkheden voor een stabielere thuisbasis en niet alleen een strafrechtelijk traject. En op het speciaal onderwijs bij de Ambelt krijgt niet het individuele kind een behandeling voor adhd, maar volgt de hele praktijkklas een training over omgaan met druk gedrag van jezelf of de ander. Van individuele behandeling naar een collectieve insteek.

Dakkapel van de gemeente

Die contextuele aanpak hebben we veel breder getrokken, met de uitbreiding van wijkteams die veel handelingsvrijheid hebben. Zo vormen financiële kaders geen belemmering voor creatieve, passende oplossingen en ontstaan mogelijkheden voor een andere insteek. Zo financierde de gemeente een dakkapel voor een gezin. Dat creëerde letterlijk en figuurlijk ruimte, waardoor de spanningen rond de opvoeding verminderden en een jongere niet uithuisgeplaatst hoefde te worden. 

Bekijk het breder

De investering in het brede systeem werpt zijn vruchten af: het aantal uithuisplaatsingen is in Zwolle verminderd van bijna 300 per jaar naar 70, minder jongeren maken gebruik van zware jeugdhulp en we krijgen meer zicht en grip op ons jeugdhulpbudget.
Dus, verbinding tussen jeugdhulp en onderwijs? Ik bekijk het breder – niet voor niets voel ik me geen wethouder jeugdhulp, onderwijs en sport, maar is mijn ambitie kansengelijkheid. Die opdracht draagt de analyse van het brede systeem in zich. Dat is pas echt een investering in de toekomst. 

KENNISMAGAZINE JEUGD is een uitgave van ZonMw in samenwerking met de regionale kenniswerkplaatsen jeugd. Deze werkplaatsen verbeterden in de afgelopen jaren op lokaal en regionaal niveau de zorg voor jeugd. De kracht van deze werkplaatsen is doorlopend, gelijkwaardig samenwerken, leren en verbeteren. Met als doel: bijdragen aan het gezond, veilig en kansrijk opgroeien van kinderen en jongeren.

De 5 digitale edities met elk een eigen thema delen de opbrengsten uit het ZonMw-programma Regionale Kenniswerkplaatsen Jeugd en andere ZonMw-programma’s. Zodat professionals en beleidsmedewerkers die werken met kinderen, jongeren en hun gezinnen aan de slag kunnen met deze nieuwe werkwijzen, innovaties, methodieken en tools. Vragen of opmerkingen? Mail naar werkplaatsenjeugd@zonmw.nl

Editie 3

In verbinding met het onderwijs

Eén van de adviezen over de Hervormingsagenda Jeugd is om samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs te verbeteren. Volgens de commissie-Van Ark, die de (uitvoering van de) Jeugdwet evalueerde leidt een integrale aanpak met scholen, ouders en andere betrokkenen tot effectievere hulp en vroegtijdiger signalering van problemen. De regionale kenniswerkplaatsen jeugd onderzochten en onderzoeken hoe je vanuit de verbinding met het onderwijs in de praktijk ondersteuning realiseert. Lees en raak geïnspireerd in dit magazine om zelf aan de slag te kunnen!