Eyeopener

Onderzoeksmethode wekt nieuwsgierigheid

Leestijd: 2,5 minuut

Als een kind jeugdhulp nodig heeft, gaat de aandacht naar het kind. Dat het van ouders ook veel vraagt, wordt soms vergeten. Caroline Kruyt van GGD West-Brabant onderzocht hoe je het welbevinden van ouders in beeld krijgt.

Caroline Kruyt is sinds 2021 gezondheidsonderzoeker bij de GGD West-Brabant en science practitioner binnen de Academische Werkplaats Jeugd Tranzo. Daarvoor was ze programmamanager bij ZonMw en docent Zelfregie, zelfmanagement en gezondheidsvaardigheden bij Fontys Hogescholen.

Caroline Kruyt: ‘Als ouders voor hun kind hulp vragen bij de gemeentelijke toegang tot jeugdhulp, kan dat gevolgen hebben voor het hele gezin. Naast alle zorgen over het kind vraagt ook het regelen van ondersteuning tijd en energie van ouders. Ze moeten met het kind naar afspraken. Ze moeten formulieren invullen voor het aanvragen of verlengen van een beschikking. Soms zien we de arbeidsparticipatie van ouders daardoor dalen of ze zitten minder lekker in hun vel. Ook hun sociale netwerk kan afbrokkelen. Dan is het goed als ouders hun verhaal kwijt kunnen.

Sommige professionals hebben daar oog voor. Maar vaker ontbreekt de tijd en ligt de nadruk op het in gang zetten van de juiste hulp voor het kind. Sommige professionals vinden dat aandacht voor gezinsleden niet bij hun taken hoort. Of ze vrezen dat er nog meer speelt, waarvoor ze geen ondersteuning kunnen bieden.

Caroline Kruyt is sinds 2021 gezondheidsonderzoeker bij de GGD West-Brabant en science practitioner binnen de Academische Werkplaats Jeugd Tranzo. Daarvoor was ze programmamanager bij ZonMw en docent Zelfregie, zelfmanagement en gezondheidsvaardigheden bij Fontys Hogescholen.

Op handen zitten

Wij zochten uit hoe je het gesprek over welbevinden op gang brengt tussen toegangsprofessionals van de gemeente en ouders van een kind met jeugdhulp. De design thinking-methode bleek passend: daarin staan de perspectieven en de doelgroep centraal. Je werkt met elkaar in 5 stappen naar een oplossing. Spannend voor ons onderzoekers, want wij blijven daarbij op onze handen zitten.

Ouders, toegangsprofessionals en beleidsmakers van de gemeente Breda deelden hun ervaringen en ideeën. Dat gebeurde onder begeleiding van onderzoekers van Centre of Expertise Perspectief in Gezondheid van Avans Hogeschool en de GGD West-Brabant. Daaruit ontstond een prototype gesprekstool.

De gesprekstool bestaat uit gesprekskaarten over het welbevinden van ouders. Met vragen als: Ervaar je spanning of angst bij het opvoeden? Kom je voldoende toe aan je rol als ouder, als werknemer, als partner? Heb je ruimte voor je eigen ontwikkeling? Ouders geven zelf aan wat ze willen bespreken.

Ongelooflijk nieuwsgierig

Tijdens de design thinkingsessies vond ik het bijzonder hoe ongelooflijk nieuwsgierig de ouders en professionals naar elkaar waren. Ouders zitten bij de toegang tot jeugdhulp normaliter in een meer afhankelijke positie. Ze wegen af wat ze zeggen, omdat ze soms bang zijn voor de gevolgen – denk aan uithuisplaatsing. Nu zaten zij als gelijkwaardige partners aan tafel. Daardoor was meer openheid mogelijk, ontstond er meer begrip voor elkaar en durfden ouders meer los te laten over hun ervaringen met de gemeentelijke toegang.

Het prototype van de gesprekstool wordt getest in het CJG en de gemeente Breda. De eerste reacties zijn positief. Zo geeft een ouder aan zich meer gezien te voelen en noemt een professional de tool van meerwaarde omdat je meer hoort over hoe ouders het ouderschap ervaren. Met de verbetersuggesties ontwikkelen we straks een volgende versie, die we verspreiden vanuit de Academische Werkplaats Jeugd Tranzo.’

Tekst: Stan Verhaag